’s Werelds eerste: Hadassah gebruikt volwassen stamcellen om patiënten te helpen

Door JUDY SIEGEL-ITZKOVICH

22 November 2007

Neurologen van het Jerusalem's Hadassah-Universitair Ziekenhuis, Ein Kerem, zijn de eerste in de wereld om multiple sclerose (MS) en Amyotrofische Laterale Sclerose(ALS) patiënten te helpen door het injecteren van hun ruggenmerg met grote hoeveelheden volwassen stamcellen die genomen werden van hun beenmerg, na vermenigvuldiging in cultuur.

Alhoewel “bemoedigend” en “veelbelovend” blijft de klinische test zeer experimenteel, al de patiënten ondergingen één enkele injectie zonder onbehandelde controlegroep ter vergelijking. Daar waar de eerste patiënten hun injectie twee jaar geleden kregen, is het nog te vroeg om te weten hoe succesvol dit zal zijn op langere termijn.

Prof. Dimitrios Karousis, een senior neuroloog van Griekse origine werkzaaam aan Hadassah voor de voorbije 19 jaar, vertelde The Jerusalem Post woensdag dat de klinische test de “eerste in de wereld was met dit type stamcellen”. Er zijn evenwel onbewezen en veel-bekritiseerde claims geweest aangaande de betwijfelbare wetenschappelijke waarde van stamcelinjecties bij wanhopige MS-patiënten in private klinieken in Rusland en China.

Karousis voegde er aan toe dat een hospitaal in Engeland recentelijk had aangekondigd dat het binnenkort een programma zou lanceren voor stamcelinjecties gelijkaardig aan die van Hadassah.

Bij zijn medewerkers zit Prof. Shimon Slavin, de wereldvermaarde stamcelexpert op Hadassah die juist op pensioen ging en verhuisde naar het Tel Aviv Sourasky Medical Center, en het hoofd van de neurologie afdeling van Hadassah, Prof. Tamir Ben-Hur. Het team experimenteerde eerst op laboratoriummuizen met een model van MS en vond dat na een tweetal maanden (een tweetal jaren in mensentijd), 90 percent van hun neuronen intact bleven zonder enige afbraak van hun myelineschede, ondanks de ziekte.

MS en ALS zijn ongeneeslijk. Men kan tientallen jaren leven met MS, maar met toenemende handicap; ALS evenwel is gewoonlijk fataal binnen een paar jaren.

De onderzoekers ontvingen officiële toelating om een kleine studie te leiden met 25 patiënten – negen met MS en 16 met ALS, waarvan er geen enkele op conventionele medicamenteuze behandelingen reageerden – van het Hospital's Helsinki Committee on Human Medical Experimentation. Zij wachten op toelating van het Supreme Helsinki Committee van de Minister van gezondheid om een veel ruimere studie te leiden, zei Karousis.

Het ministerie stelt veel vragen, zoals welke elementen er exact zitten in het cultuurmedium, voegde hij er aan toe.

Bovenop Israëlis van verschillende delen van het land, komen de patiënten in de test van ver weg zoals de V.S., Zuid Afrika en Italië om de behandeling te krijgen.

"Het is een fase 1-2 test, bedoeld om te testen hoe veilig het is. Terwijl de conditie van de meeste patiënten verbeterd zijn of gestabiliseerd, is het onmogelijk te weten hoe lang dat zal aanhouden of hoe significant de beterschap is, aangezien er geen controlegroep is,” zei Karousis. "Toch zijn we aangemoedigd, nu dit patiënten zijn met gevorderde aantasting, veel ervan in een rolstoel. Er waren geen bijwerkingen tot op heden met uitzondering van een voorbijgaande koorts of hoofdpijn."

Eén “dosis” van volwassen stamcellen wordt verwijderd met een naald van het heupbeen, dan bewerkt en “gezuiverd” en gekweekt in een speciale cultuur. Na twee maand zijn zo’n 50 miljoen zuivere volwassen stamcellen gekweekt en ingespoten in het ruggenmerg van de patiënt. De ruggenmerginjectie wordt slechts éénmaal gegeven.

"Wij zijn optimistisch," zei Karousis, "omdat het gebruik van stamcellen niet veraf meer ligt in de toekomst. Ze hebben reeds wat beloften getoond in de behandeling van gewrichts- en beenderaandoeningen, immuunaandoeningen en hartischemie."

“Ik versta het niet. En ik versta zelfs de mensen niet die het verstaan.” Queen Juliana

Vertaling: Hendrik Clara

Bron: ALS Independenc