Mutaties in 22 genen gelinkt aan sporadische ALS in een studie met een grote groep patiënten

02-05-2022

Een recente studie heeft 22 genen geïdentificeerd die meestal gemuteerd zijn bij mensen met sporadische ALS en die nooit eerder werden gelinkt aan de ziekte.

De aanwezigheid van dergelijke mutaties kan het risico op ALS helpen in te schatten en kan leiden tot een vroegtijdiger diagnose, soms nog voor de symptomen zich aftekenen. Op die manier kunnen patiënten ook beter “terugvechten dankzij een vroegtijdiger therapeutische interventie”, zo schrijven de onderzoekers.

Een groot aantal mutaties in deze genen lijkt een groter risico op ALS te vertegenwoordigen — patiënten met ten minste 18 mutaties in de 22 geïdentificeerde genen hebben 99% kans dat ze deze progressieve neurodegeneratieve aandoening krijgen, zo blijkt uit de studie.
Het onderzoeksteam stipt ook aan dat de aanwezigheid van mutaties in een aantal van de genen aangeeft dat de oorzaken van sporadische ALS mogelijk complex en multifactorieel zijn.

“Om het leven van de patiënten te kunnen verlengen, de ziektemechanismen te doorgronden en therapieën te ontwerpen voor vroege interventies, is het belangrijk ALS op te sporen en te diagnosticeren nog voor de klinische en pathologische aanvang van de ziekte”, schrijven de onderzoekers.

Ze voegen daaraan toe dat “deze bevindingen hoopgevend zijn voor het gebruik van genetische screening bij een vroege ALS-diagnose en een vroege therapeutische interventie”.

De studie draagt de titel ‘Novel Genetic Signatures Associated With Sporadic Amyotrophic Lateral Sclerosis’ (‘Nieuwe genetische signaturen die verband houden met sporadische ALS’) en verscheen in Frontiers in Genetics.

Zowat 5% tot 10% van de ALS-gevallen is familiaal, dat wil zeggen overgeërfd van een familielid dat ook getroffen is. De overige gevallen worden als sporadisch bestempeld. In deze gevallen is er geen gekende familiegeschiedenis, hoewel genetische factoren zeker een rol kunnen spelen bij de ziekteontwikkeling.

Een genetische test op ziektegeassocieerde risicomutatie is mogelijk nog voor de symptomen intreden en maakt potentieel een vroegtijdiger diagnose en een effectievere behandeling van de ziekte mogelijk. Dit soort tests blijft echter grotendeels beperkt tot genen waarvan we weten dat ze verband houden met familiale ALS. Over geïsoleerde genen of bepaalde combinaties van genen die tot de ziekte kunnen bijdragen bij de overige 90% van de patiënten tasten we in het duister.

In hun zoektocht naar nieuwe genen die verband houden met de sporadische vorm van de ziekte analyseerde een ploeg van onderzoekers van Pluripotent Diagnostics in Colorado de genetische-sequencinggegevens van 542 patiënten met sporadische ALS. Deze gegevens werden verstrekt door het Answer ALS-consortium, het grootste onderzoekpartnership dat een remedie voor ALS zoekt.

Bij wijze van controlegevallen konden de onderzoekers gebruikmaken van de sequencinggegevens van 911 gezonde vrijwilligers, die werden verstrekt door Answer ALS en het Alzheimer’s Disease Neuroimaging Initiative.

De onderzoekers spitsten zich toe op genetische mutaties die bij ten minste 21% van de patiënten voorkwamen. Deze analyse identificeerde 23 mutaties in 22 verschillende genen. Geen enkele daarvan werd teruggevonden bij de gezonde deelnemers.

Daarop ging de ploeg na of ze deze genen kon gebruiken als diagnostisch instrument voor ALS. Ze stelden vast dat één of meer van de 23 geïdentificeerde mutaties voorkwam bij de meeste patiënten met sporadische ALS. En hoe hoger het aantal mutaties, hoe groter de kans op ALS.

Bij meer dan de helft van de patiënten met sporadische ALS kwamen mutaties voor in ten minste 17 van de 22 geïdentificeerde genen, ofwel 99% kans op ALS.

De mutaties in deze genen hielden echter geen verband met klinische kenmerken zoals geslacht, leeftijd waarop de ziekte aanving en vormen van onvermogen die verband hielden met de ziekte.

“We hebben 22 genen geïdentificeerd die, als ze gemuteerd zijn, sterk gelinkt zijn aan de ontwikkeling van de sporadische vorm van ALS.

Deze genetische mutaties werden nooit eerder met ALS in verband gebracht, hoewel hun eiwitproducten vaak betrokken zijn bij trajecten die bij ALS ontregeld zijn”, zo schrijft de ploeg nog.
 

Vertaling: Bart De Becker
Bron: ALS News Today

Share