Universiteit van Ulm start studie om de werkzaamheid en verdraagbaarheid van Beta Hydroxybutyraat bij ALS-patiënten te beoordelen (KETO-ALS)

06-04-2021

Gewichtsverlies is een bekende negatieve prognostische factor bij amyotrofische laterale sclerose (ALS). Een mogelijk mechanisme van gewichtsverlies bij ALS is een verstoring van het mitochondriaal complex I waardoor een energietekort ontstaat in aangetaste cellen. De laatste jaren hebben verschillende interventiestudies gericht op het energietekort in ALS veelbelovende resultaten opgeleverd; het is echter nog onduidelijk welke soort voeding of voedingssupplement het meest heilzaam is. Ketonlichamen vormen een logische therapeutische optie bij ALS omdat ketonlichamen een extreem energierijk substraat zijn dat een dubbele hoeveelheid adenosinetrifosfaat (ATP) per mol oplevert in vergelijking met glucose. De menselijke lever is in staat ketonenlichamen (beta-hydroxybutyraat, aceton en aceto-acetaat) uit vet te synthetiseren in tijden van glucosetekort, bijvoorbeeld na een lange periode van vasten. Deze metabolische verschuiving is het onderliggende principe van het ketogeen dieet, een koolhydraatvrij, vetrijk dieet dat met succes is getest bij andere neurodegeneratieve ziekten, zoals de ziekte van Alzheimer en de ziekte van Parkinson. In het ALS-muismodel werd een ketogeen dieet geassocieerd met een tragere achteruitgang van de motorische functie. Een ketogeen dieet is echter moeilijk toe te passen bij ALS omdat het een langdurige verandering van eetgewoonten vereist, wat moeilijk te realiseren is door progressieve dysfagie, snelle verslechtering van de algemene toestand en beperkte overleving. Daarom is de directe toediening van ketolichamen een realistischer alternatief bij ALS, omdat het gemakkelijk toe te passen is en het mogelijk maakt de gebruikelijke eetgewoonten te behouden.

In deze studie stellen wij de hypothese voorop dat de toediening van 3 x 15,6 g beta hydroxybutyraat per dag (naast de normale voedselinname en de standaard medicatie van 2 x 50 mg riluzole) de ziekteprogressie vertraagt zoals gemeten aan de hand van neurofilament lichte ketens (NfL) in serum na 6 maanden in vergelijking met placebo. De berekening van de kracht berust op de resultaten van de studie lipids and calories for ALS (LIPCAL-ALS), waarin het effect van een calorierijk voedingssupplement bij ALS werd getest. Uit de studie bleek dat de NfL-serumwaarden in de interventiegroep aanzienlijk daalden, terwijl ze in de placebogroep in de loop van de studie stabiel bleven. Uitgaande van een vergelijkbare effectgrootte voor ketonlichamen, berekenden wij dat 76 patiënten in de huidige studie moesten worden geïncludeerd.

Geschatte startdatum studie: 1 juli 2021
Geschatte einddatum studie: 1 juli 2023
ClinicalTrials.gov Identifier NCT04820478

 

Vertaling: Gerda Eynatten-Bové

Bron: ClinicalTrials.gov
 

Share