COVID-19 stimuleert telegeneeskunde- benaderingen voor neurologiezorg

30-06-2020

De sociale isolatie en distancing door toedoen van COVID-19 maken het steeds moeilijker voor mensen met een neurologische aandoening om toegang te krijgen tot medische zorgen. De crisis transformeert dan ook de manier waarop zorg wordt verstrekt aan kwetsbare individuen. Dat zeggen neurologiedienstverleners.

Volgens hen zorgt de crisis ervoor dat men sneller gebruikmaakt van telegeneeskunde om patiënten vanop afstand op te volgen als ze thuis zijn. Ze hopen dat deze benadering het nieuwe normaal wordt, zelfs nadat de pandemie is overgewaaid.

Redenen voor een snelle omschakeling naar telegeneeskunde

In een opiniestuk dat onlangs verscheen in JAMA Neurology en dat werd geschreven door neuroloog Bastiaan Bloem (Radboud Universitair Medisch Centrum, Nederland) en collega’s worden de redenen opgesomd voor deze snelle omschakeling naar telegeneeskunde voor het verstrekken van neurologische zorg tijdens de COVID-19-pandemie.

Veel individuen met een neurologische aandoening lopen een verhoogd risico als ze COVID-19 krijgen. Dit is te wijten aan factoren zoals een gevorderde leeftijd in geval van dementie, ademhalingsproblemen in geval van amyotrofische laterale sclerose, of het gebruik van immuno-onderdrukkers in geval van multipel sclerose.

Dit heeft geleid tot meer neurologiezorg vanop afstand, en om verschillende redenen zijn gezondheidsprofessionals van mening dat deze zorg het best zo dicht mogelijk bij huis kan worden verstrekt.

Ten eerste worden complicaties die zich sporadisch voordoen, zoals aanvallen, op onbetrouwbare wijze gerapporteerd door patiënten tijdens bezoeken aan de polykliniek, vooral in gevallen van verstoorde cognitie.

Ten tweede is het dikwijls moeilijk om tijdens bezoeken aan de polykliniek na te gaan hoe patiënten reageren op behandelingen, vooral in gevallen waarbij de respons mettertijd verandert.

Ten derde levert observatie van patiënten in de kliniek niet altijd een betrouwbaar beeld op van de manier waarop ze in de realiteit functioneren. Zo bewegen Parkinsonpatiënten zich vaak goed tijdens klinisch onderzoek terwijl ze thuis ernstige bewegingsproblemen ondervinden.

Huisbezoeken leveren bovendien een beter beeld op van de dagelijkse omgeving van de patiënt. Ze zorgen ook voor meer confidentialiteit. Zo wordt bijvoorbeeld het stigma vermeden dat is verbonden met een bezoek aan een psychiatrische kliniek.

Een consultatie in de polykliniek kan trouwens inefficiënt en onveilig zijn. Men is soms lang onderweg en men moet soms lang wachten op plaatsen waar veel mensen samen zijn. Er is het potentieel gevaarlijke gebruik van een auto en het risico op vallen als men uitstapt.

De voordelen van telegeneeskunde

Bloem en collega’s stellen dat het verstrekken van neurologische zorg via videoconferenties gelijkaardige resultaten oplevert als consultaties in de polykliniek, terwijl het bovendien efficiënter is.

Onderzoek heeft verder aangetoond dat men thuis kan interveniëren met behulp van telegeneeskunde. Zo zijn oefeningen voor mensen die een beroerte hebben overleefd even succesrijk in de thuissituatie als in de kliniek.

Met telegeneeskunde kunnen patiënten ook vanop afstand worden opgevolgd via sensoren die aan het lichaam zijn gehecht, via horloges, telefoons of kleding, of via sensoren die in huis zijn geplaatst. Complicaties zoals vallen, problemen met lopen en last van beven blijken gemakkelijk te meten en op te volgen.

Studies hebben aangetoond dat patiënten succesvol passief kunnen worden opgevolgd – waarbij de patiënten bijvoorbeeld sensoren dragen die valpartijen in huis registreren – dan wel actief – waarbij patiënten op bepaalde tijdstippen bijvoorbeeld symptomen zoals pijn optekenen in een e-dagboek.

Alles bij elkaar tonen zulke voorbeelden dat telegeneeskunde een geschikte benadering lijkt voor de opvolging van neurologische ziektes.

“Het is belangrijk te noteren dat deze opties voor opvolging vanop afstand clinici de mogelijkheid zullen bieden om patiënten via telegeneeskunde raad op maat te geven. Deze opvolging vanop afstand biedt namelijk betrouwbare inzichten in de problemen die er het meest toe doen voor patiënten. Deze vorm van raadgeving blijft trouwens de grootste component van de neurologiediensten die we aanbieden”, schrijven Bloem en zijn collega’s.

“De COVID-19-crisis heeft de invoering van telegeneeskunde versneld”

Volgens de onderzoekers lijkt het tegen de intuïtie in te druisen dat het bewijsmateriaal dat opvolging vanop afstand ondersteunt nog niet geleid heeft tot de wijdverbreide implementatie ervan, maar anderzijds wijzen ze “op het opmerkelijke feit dat de huidige COVID-19-crisis de introductie van telegeneeskunde heeft versneld.”

Patiënten onderkennen steeds meer dat er nood is aan opvolging vanop afstand en het feit dat telegeneeskunde steeds vaker opduikt in de dagelijkse praktijk zorgt ervoor dat mensen er minder bezwaren tegen hebben omdat het minder afschrikt. Velen kleefden de misvatting aan dat telegeneeskunde alleen kan worden gebruikt om met patiënten te praten, terwijl simpele tests zoals een behendigheidstest gemakkelijk vanop afstand kunnen worden uitgevoerd. Een andere misvatting was dat de benadering moest worden beperkt tot jonge mensen, maar tijdens de COVID-19-crisis is het almaar duidelijker geworden dat ook oudere mensen zich vertrouwd hebben gemaakt met smartphones en videoconferenties.

“We hopen dat we ook na de crisis vorderingen zullen blijven maken op het gebied van telegeneeskunde en opvolging vanop afstand”, zeggen Bloem en zijn collega’s.

“In plaats van een uitzondering te blijven, moet telegeneeskunde voor chronische neurologische aandoeningen deel gaan uitmaken van het nieuwe normaal. We moeten overheden, gezondheidszorgsystemen en betalers aanmoedigen om ook na de pandemie mee te gaan in deze vorm van thuiszorg”, zo besluiten ze.

Tijdschriftreferentie:
Bastiaan R. Bloem, E. Ray Dorsey, MD, Michael S. Okun, MD,
The Coronavirus Disease 2019 Crisis as Catalyst for Telemedicine for Chronic Neurological Disorders,
doi:10.1001/jamaneurol.2020.1452. 

 

Vertaling: Bart De Becker

Bron: News Medical

Telegeneeskunde is een nuttig instrument om tijdens de COVID-19-pandemie zorg te verstrekken aan patiënten met amyotrofische laterale sclerose: resultaten uit Zuid-Italië

Rosa Capozzo, Stefano Zoccolella, Marco Musio, Roberta Barone, Miriam Accogli & Giancarlo Logroscino

Achtergrond: Teleneurologie is een effectief instrument om patiënten die op een afstand wonen snel te evalueren. Dat is al vooral nuttig gebleken in geval van beroertes en epilepsie. Het gebruik ervan voor amyotrofische laterale sclerose (ALS) bevindt zich nog in een beginstadium. Tijdens de noodsituatie die werd veroorzaakt door de COVID-19-pandemie evalueerden we met behulp van telegeneeskunde de haalbaarheid van een multidisciplinaire beoordeling van patiënten met ALS.

Methodes: Alle patiënten die waren betrokken bij deze enquête waren na een volledige klinische en paraklinische beoordeling in 2019 volgens internationale criteria gediagnosticeerd met ALS. De neurologen maakten gebruik van een gestructureerde vragenlijst die werd voorgelegd aan de patiënt of mantelzorger. De patiënten kregen een video-interactie aangeboden maar geen van hen ging hierop in omdat ze zich hier niet goed bij voelden ofwel geen smartphone hadden.

Resultaten: Van 31 klinische interviews werden er 8 rechtstreeks ingevuld door de patiënten en 23 door de mantelzorgers. Blijkens een daaropvolgende enquête waren de meeste patiënten tevreden over het neurologische interview (85%), over de mogelijkheid om van thuis uit rechtstreeks te communiceren met de clinicus (85%) en over de lagere economische en tijdskosten omdat ze niet naar de kliniek moesten gaan. De meeste subjecten waren bereid later nog eens deel te nemen aan evaluatieprogramma’s vanop afstand (90%). Geen van de patiënten vertoonde trouwens indexsymptomen van de Covid-19-infectie.

Conclusie: Onze studie geeft aan dat telegeneeskunde een valabel instrument is om ALS-patiënten te selecteren om de praktijkoutreach en efficiëntie te verhogen. De zorgverstrekking via telegeneeskunde was effectief en succesvol bij mensen met ALS in deze dramatische en overrompelende Covid-19-crisis.

 

Vertaling: Bart De Becker

Bron: Amyotrophic Lateral Sclerosis and Frontotemporal Degeneration

Gelijkaardig onderzoek vind je ook op: 

Teleheath for ALS: Utilization and Predictors of Use by Patients

Share