ALS-studie vindt ongewoon hoge graad van axon-'afwerende' proteïne in de motorische cortex van patiënten

Motorische neurodegeneratie bij amyotrofische laterale sclerose (ALS) kan aanvangen bij axonen op neuromusculaire kruispunten en zich later verspreiden naar het cellichaam in het ruggenmerg, een fenomeen dat bekendstaat als de 'dying back'-hypothese. Proteïnen die betrokken zijn bij axonale regeneratie kunnen daarom een potentieel therapeutisch oogmerk zijn voor ALS.

Een onderzoeksteam uit Duitsland vond bij ALS-patiënten verhoogde niveaus van Semaforine 3A (Sema3A), een axongeleidende proteïne. Hun studie is getiteld 'Het axongeleidende proteïne semaforine 3A kent verhoogde niveaus in de motorische cortex van patiënten met amyotrofische laterale sclerose' en werd gepubliceerd in de Journal of Neuropathology & Experimental Neurology.

Semaforines zijn belangrijk voor axonale regeneratie en het onderhoud van motorneuronencircuits. Sema3A kan echter axon afstoten en axonale regeneratie verhinderen. Sema3A-niveaus werden trouwens al beschreven in een muizenmodel van ALS.

Op basis van deze bevinding onderzochten de auteurs het voorkomen van deze specifieke proteïne in het weefsel van het centrale zenuwstelsel bij acht ALS-patiënten, en vergeleken dit met zes controlegevallen zonder een historiek van neurologische ziekte. Door gebruik te maken van realtimepolymerasekettingreacties en in situ hybridisatie, konden ze Sema3A opsporen op het mRNA-niveau in motorneuronen. Bovendien detecteerde de analyse van de immunohistochemie in het motorischecortex- en ruggenmergweefsel Sema3A op proteïneniveau, voornamelijk in het cytoplasme en de axonen van motorneuronen van ALS-patiënten.

Onderzoekers denken dat een verhoogde graad van Sema3A, die werd opgespoord via de drie verschillende methodes, zou kunnen bijdragen aan axonale degeneratie en regeneratie kan verhinderen bij ALS-patiënten. Dierenmodellen met schade aan het perifere zenuwstelsel (PZS) en centrale zenuwstelsel (CZS), hebben trouwens aangetoond dat de inhibitie van Sema3A gunstig werkt. "Eerdere studies met modellen van schade aan het PZS en CZS geven aan dat onze bevindingen met betrekking tot verhoogde Sema3A-expressie bij ALS-patiënten therapeutisch potentieel kunnen hebben. De behandeling van ratten met schade aan het ruggenmerg met behulp van de selectieve Sema3A-remmer SM-216289 resulteerde in verhoogde regeneratie en/of behoud van beschadigde axonen", zo schrijven de auteurs in hun studie.

Het afremmen van Sema3A heeft therapeutisch potentieel voor ALS. "Deze studie is de eerste die verhoogde Sema3A-expressie beschrijft in de menselijke ALS-motorische cortex. Onze resultaten suggereren dat selectieve afremming van Sema3A of de stroomafwaarts gelegen paden ervan een welbelovende nieuwe therapeutische aanpak kunnen betekenen voor de behandeling van ALS-patiënten", zo luidt het besluit van de auteurs.

Vertaling: Bart De Becker

Bron: ALS News Today